ORJİNOM
Ekim 17, 2023

Ar-Ge ve Tasarım Merkezleri

Ar-Ge MERKEZLERİ

BAŞVURU KRİTERLERİ NELERDİR?

✓ 5746 sayılı Araştırma, Geliştirme ve Tasarım Faaliyetlerinin Desteklenmesi Hakkında Kanunun Amacı;

Üründe ve üretim süreçlerinde yenilik yapılması,

Teknolojik bilgi üretilmesi,

Ar-Ge ve tasarım personeli ve nitelikli işgücü istihdamının artırılmasının teşvik edilmesi,

Ar-Ge ve tasarıma yönelik doğrudan yabancı sermaye yatırımlarının ülkeye girişinin hızlandırılması,

Teknolojik bilginin ticarileştirilmesi,

Ürün kalitesi ve standardının yükseltilmesini hedeflemekte ve beklemektedir.

✓ Ar-Ge ve yenilik faaliyetlerini gerçekleştirmek üzere kurulan ve dar mükellef kurumların Türkiye’deki işyerleri dâhil, kanunî veya iş merkezi Türkiye’de bulunan sermaye şirketlerinin; organizasyon yapısı içinde ayrı bir birim şeklinde örgütlenmiş, yurt içinde araştırma ve geliştirme faaliyetlerinde bulunan yeterli Ar-Ge birikimi ve yeteneği olan birimler Ar-Ge merkezi niteliğini taşımaktadır.

AR-GE MERKEZİ KURMA KOŞULLARI NELERDİR?

Ar-Ge merkezlerinde en az 15 tam zaman eşdeğer Ar-Ge personeli istihdam edilmesi,

Ar-Ge merkezlerinin Kanun kapsamındaki Ar-Ge faaliyetlerinin yurt içinde gerçekleştirilmesi,

Başvuru yapan işletmenin; yeterli Ar-Ge yönetimi ile teknolojik varlıklar, Ar-Ge insan kaynakları, fikrî haklar, proje ve bilgi kaynakları yönetim yeteneği ve kapasitesinin bulunması,

Ar-Ge merkezlerinin, Ar-Ge ve destek personelinin Ar-Ge merkezinde çalıştığının fiziki kontrolünü yapacak mekanizmalara sahip olması,

Ar-Ge merkezlerinin konusu, süresi, bütçesi ve personel ihtiyacı tanımlanmış Ar-Ge ve yenilik program ve projelerinin bulunması,

Ar-Ge merkezlerinin ayrı bir birim şeklinde örgütlenmiş ve tek bir yerleşke veya fiziki mekân içinde yer alması,

✓ İşletmelerin, organizasyon yapısı içinde ayrı bir birim şeklinde örgütlenmiş birden fazla Ar-Ge merkezinin bulunması durumunda, her Ar-Ge merkezi için ayrı başvuru yapılır.
✓ Münhasıran Ar-Ge faaliyetinde bulunmak üzere Ar-Ge merkezi kuracak işletmeler için Türkiye’de ayrıca üretim ya da ticaretle iştigal eden bir işyerinin olması şartı aranmaz.

✓ Ar-Ge Personeli nitelikleri şu şekilde olmalıdır;

ARAŞTIRMACI:

Ar-Ge faaliyetleri ile ilgili projelerin yönetilmesi süreçlerinde yer alan en az lisans mezunu olmalıdır.

TEKNİSYEN:

Meslek Liseleri’nin veya Meslek Yüksekokullarının;

Tasarım

Teknik

Sağlık programlarından mezun olmalıdır.

DESTEK PERSONELİ:

Ar-Ge veya tasarım faaliyetlerine katılan veya bu faaliyetlerle doğrudan ilişkili yönetici, teknik eleman, laborant, sekreter, işçi ve benzeri personel. (TZE Ar-Ge veya tasarım personeli sayısının %10’unu aşmamak üzere)

DESTEK KALEMLERİ NELERDİR?

Vergi İndirimi

✓ Ar-Ge ve Tasarım Merkezleri, proje faaliyetleri kapsamında yaptıkları harcamaların %100’ünü Kurumlar Vergisi matrahından indirebilmektedir.

Sigorta Primi Desteği;

✓ Ar-Ge ve tasarım personeli ile destek personelinin Kanun kapsamındaki faaliyetleri karşılığında elde ettikleri ücretleri üzerinden hesaplanan sigorta primi işveren hissesinin yarısı, Hazine ve Maliye Bakanlığı bütçesine konulacak ödenekten karşılanır.

Gelir Vergisi Stopajı Desteği;

✓ Ar-Ge, destek ve tasarım personelleri için gelir vergisi stopajı teşvik oranları sağlanır.

Damga Vergisi İstisnası;

✓ Ar-Ge ve Tasarım Merkezleri için Kanun kapsamındaki her türlü Ar-Ge ve yenilik faaliyetleri ile tasarım faaliyetlerine ilişkin olarak düzenlenen kağıtlardan damga vergisi alınmaz.

Gümrük Vergisi İstisnası;

✓ Kanun kapsamında yürütülen Ar-Ge, yenilik ve tasarım projeleri ile ilgili araştırmalarda kullanılmak üzere ithal edilen eşya, gümrük vergisi ve her türlü fondan, bu kapsamda düzenlenen kâğıtlar ve yapılan işlemler damga vergisi ve harçtan istisnadır.

Desteklenecek Programlar Desteği;

✓ Desteklenecek programlardan en az lisans derecesine sahip Ar-Ge personeli istihdam eden Ar-Ge merkezlerine, bu personelin her birine ödedikleri aylık ücretin o yıl için uygulanan asgari ücretin aylık brüt tutarı kadarlık kısmı, kamu personeli hariç olmak üzere iki yıl süreyle, Bakanlık bütçesine konulacak ödenekten karşılanır.

✓ Ar-Ge Merkezi Belgesi alan İşletmeler Ar-Ge Merkezi personelinin %10’u kadar personel için bu destek programından faydalanabilecektir.

✓ İki yıl boyunca brüt asgari ücret Bakanlığımızca ödenecektir.

Makine ve Teçhizat İçin Katma Değer Vergisi Muafiyeti;

✓ 3065 sayılı Katma Değer Vergisi (KDV) Kanununun 13/m maddesi çerçevesinde 5746 sayılı Kanun kapsamındaki Ar-Ge ve tasarım merkezlerinde, Ar-Ge, yenilik ve tasarım faaliyetlerinde bulunanlara, münhasıran bu faaliyetlerinde kullanılmak üzere yapılan yeni makine ve teçhizat alımları KDV’den istisnadır.

AR-GE VE YENİLİK SAYILMAYAN FAALİYETLER

Aşağıda sayılan faaliyetler, bu Yönetmeliğin uygulanmasında Ar-Ge ve yenilik faaliyeti kapsamında değerlendirilmez:

Pazarlama faaliyetleri, piyasa taramaları, pazar araştırması ya da satış promosyonu,

Kalite kontrol,

Sosyal bilimlerdeki araştırmalar,

Petrol, doğalgaz, maden rezervleri arama ve sondaj faaliyetleri,

İlaç üretim izni öncesinde Faz-1 ya da Faz-2 çalışmalarından en az biri yurt içinde gerçekleştirilmeksizin yapılan Faz-3 klinik çalışmalar ile üretim izni sonrasında gerçekleştirilen klinik çalışmalar,

Bir Ar-Ge projesi kapsamında olmaksızın icat edilmiş ya da mevcut geliştirilmiş süreçlerin kullanımı,

Ar-Ge ve yenilik faaliyetlerine yönelik olmayan şekil, renk, dekorasyon ve benzeri estetik ve görsel değişiklikleri içeren biçimsel değişiklikler,

Programlama dilleri ile işletim sistemleri hariç olmak üzere, internet sitelerinin ve benzerlerinin hazırlanmasına yardımcı mevcut yazılımların kullanılması suretiyle yapılan yazılım geliştirme faaliyetleri,

Yazılımlara ilişkin, bilimsel veya teknolojik ilerlemeler veya teknolojik belirsizliklerin çözülmesini içermeyen olağan ve tekrarlanan faaliyetler,

Kuruluş ve örgütlenmeyle ilgili araştırma giderleri,

Üretim ve üretim altyapısına yönelik yapılan yatırım faaliyetleri, ticari üretimin planlanması ve seri üretim sürecine ilişkin harcamalar,

Numune verilmek amacıyla prototiplerden kopyalar çıkarılıp dağıtılması ve reklam amaçlı tüketici testleri,

Bir Ar-Ge projesi kapsamında olmaksızın yeni süreç, sistem veya ürün ortaya konulmasına hizmet etmeyen doğrudan veya gömülü teknoloji transferi,

Ar-Ge ve yenilik faaliyetleriyle geliştirilen ürüne veya sürece ilişkin fikrî mülkiyet haklarının edinimi dışında bu hakların korunmasına yönelik faaliyetler.

TASARIM MERKEZLERİ

BAŞVURU KRİTERLERİ NELERDİR?

✓ 5746 sayılı Araştırma, Geliştirme ve Tasarım Faaliyetlerinin Desteklenmesi Hakkında Kanunun Amacı;

Üründe ve üretim süreçlerinde yenilik yapılması,

Teknolojik bilgi üretilmesi,

Ar-Ge ve tasarım personeli ve nitelikli işgücü istihdamının artırılmasının teşvik edilmesi,

Ar-Ge ve tasarıma yönelik doğrudan yabancı sermaye yatırımlarının ülkeye girişinin hızlandırılması,

Teknolojik bilginin ticarileştirilmesi,

Ürün kalitesi ve standardının yükseltilmesini hedeflemekte ve beklemektedir.

✓ Tasarım projelerini veya sözleşme çerçevesinde siparişe dayalı olarak yürütülen tasarım faaliyetlerini gerçekleştirmek üzere kurulan ve dar mükellef kurumların Türkiye’deki iş yerleri dâhil, kanuni veya iş merkezi Türkiye’de bulunan sermaye şirketlerinin; organizasyon yapısı içinde ayrı bir birim şeklinde örgütlenmiş, münhasıran yurtiçinde tasarım faaliyetlerinde bulunan ve en az on tam zaman eşdeğer tasarım personeli istihdam eden, yeterli tasarım birikimi ve yeteneği olan birimlerdir.

TASARIM MERKEZİ KURMA KOŞULLARI NELERDİR?

Tasarım merkezlerinde en az 10 tam zaman eşdeğer Tasarım personeli istihdam edilmesi,

Tasarım merkezlerinin Kanun kapsamındaki faaliyetlerinin yurt içinde gerçekleştirilmesi,

Başvuru yapan işletmenin; yeterli Tasarım yönetimi ile teknolojik varlıkları, insan kaynakları, fikrî haklar, proje ve bilgi kaynakları yönetim yeteneği ve kapasitesinin bulunması

Tasarım merkezlerinde çalışan personelin Tasarım merkezinde çalıştığının fiziki kontrolünü yapacak mekanizmaların bulunması,

Tasarım merkezlerinin konusu, süresi, bütçesi ve personel ihtiyacı tanımlanmış Tasarım program ve projelerinin bulunması,

Tasarım merkezlerinin ayrı bir birim şeklinde örgütlenmiş ve tek bir yerleşke veya fiziki mekân içinde yer alması

✓ Tasarım Personeli nitelikleri şu şekilde olmalıdır;

TASARIMCI:

Mühendislik

Mimarlık

Tasarım bölümlerinden lisans mezunu veya

Tasarım alanlarından lisansüstü mezunu

TEKNİSYEN:

Meslek Liseleri’nin veya Meslek Yüksekokullarının;

Tasarım

Teknik

Sağlık programlarından mezun.

DESTEK PERSONELİ:

Tasarım faaliyetlerine katılan veya bu faaliyetlerle doğrudan ilişkili yönetici, teknik eleman, laborant, sekreter, işçi ve benzeri personel (TZE tasarım personeli sayısının %10’unu aşmamak üzere)

DESTEK KALEMLERİ NELERDİR?

Vergi İndirimi

✓ Ar-Ge ve Tasarım Merkezleri, proje faaliyetleri kapsamında yaptıkları harcamaların %100’ünü Kurumlar Vergisi matrahından indirebilmektedir.

Sigorta Primi Desteği;

Gelir Vergisi Stopajı Desteği;

✓ Ar-Ge, destek ve tasarım personelleri için gelir vergisi stopajı teşvik oranları sağlanır.

Damga Vergisi İstisnası;

✓ Ar-Ge ve Tasarım Merkezleri için Kanun kapsamındaki her türlü Ar-Ge ve yenilik faaliyetleri ile tasarım faaliyetlerine ilişkin olarak düzenlenen kağıtlardan damga vergisi alınmaz.

Gümrük Vergisi İstisnası;

Makine ve Teçhizat İçin Katma Değer Vergisi Muafiyeti;

Aşağıda sayılan faaliyetler, bu Yönetmeliğin uygulanmasında tasarım faaliyeti kapsamında değerlendirilmez:

Pazarlama faaliyetleri, piyasa taramaları, pazar araştırması ya da satış promosyonu,

Kalite kontrol,

Bir tasarım projesi kapsamında olmaksızın icat edilmiş ya da mevcut geliştirilmiş süreçlerin kullanımı,

Kuruluş ve örgütlenmeyle ilgili araştırma giderleri,

Üretim ve üretim altyapısına yönelik yapılan yatırım faaliyetleri, ticari üretimin planlanması ve seri üretim sürecine ilişkin harcamalar,

Numune verilmek amacıyla prototiplerden kopyalar çıkarılıp dağıtılması ve reklam amaçlı tüketici testleri,

Bir tasarım projesi kapsamında olmaksızın yeni süreç, sistem veya ürün ortaya konulmasına hizmet etmeyen doğrudan veya gömülü teknoloji transferi,

Tasarım faaliyetleriyle geliştirilen ürüne veya sürece ilişkin fikrî mülkiyet haklarının edinimi dışında bu hakların korunmasına yönelik faaliyetler,

Paris Sözleşmesinin 2 nci mükerrer 6 ncı maddesi kapsamında yer alan hükümranlık alametleri ile bu kapsam dışında kalan ancak kamuyu ilgilendiren, dini, tarihi ve kültürel değerler bakımından halka mal olmuş ve ilgili mercilerin tescil izni vermediği işaretlerin, armaların, amblemlerin, nişanların veya adlandırmaların uygunsuz kullanımını içeren tasarım faaliyetleri,

Kamu düzenine veya genel ahlaka aykırı tasarım faaliyetleri.

Siparişe Dayalı Ar-Ge ve Tasarım Faaliyetleri;

Kanun kapsamında ar-ge merkezlerinin sözleşme çerçevesinde siparişe dayalı olarak yürüttükleri ar-ge ve yenilik faaliyetleri ile tasarım merkezlerinin sözleşme çerçevesinde siparişe dayalı olarak yürüttükleri tasarım faaliyetleri kanunda belirtilen indirim, istisna, destek ve teşvik unsurlarından yararlanabilir. Ar-ge veya tasarım merkezleri tarafından siparişe dayalı olarak yürütülen ar-ge veya tasarım faaliyetlerine ilişkin olarak yapılan harcamaların sadece yüzde ellisi bu merkezler tarafından, bu harcamaların kalan yüzde ellisi ise siparişi veren gelir ve kurumlar vergisi mükellefleri tarafından, ar-ge ve tasarım indirimi olarak dikkate alınabilir.

Tam Zaman Eşdeğer Ar-Ge veya Tasarım Personel Sayısı Hesaplama

Ar-ge veya tasarım merkezinde çalışan tam zaman eşdeğer ar-ge veya tasarım personeli sayısı; çalışan personelin, çalışma sürelerine göre üçer aylık dönemler itibarıyla toplam çalışma süresinin, bir kişinin üç aylık tam zamanlı çalışma süresine bölünmesi suretiyle hesaplanır. Haftada kırk beş saatin üzerindeki ve ek çalışma süreleri bu hesaplamada dikkate alınmaz. Üçer aylık dönemler, ar-ge veya tasarım merkezini bünyesinde bulunduran işletmenin geçici vergilendirme dönemleridir. Ar-ge merkezi bulunan işletmeler, bu merkezlerde çalışan personel listesini her bir ay bazında ayrı ayrı olmak üzere, geçici vergilendirme dönemlerini izleyen ayın sonuna kadar bağlı bulundukları vergi dairesine ve ilgili sosyal güvenlik il müdürlüğüne veya sosyal güvenlik merkezine verirler.

Tasarım Faaliyeti

Sanayi alanında ve cumhurbaşkanının uygun göreceği diğer alanlarda katma değer ve rekabet avantajı yaratma potansiyelini haiz, ürün veya ürünlerin işlevselliğini artırma, geliştirme, iyileştirme ve farklılaştırmaya yönelik yenilikçi faaliyetlerin tümüdür.

Tasarımcı

Tasarım faaliyetleri kapsamındaki projelerin gerçekleştirilmesi ve ilgili projelerin yönetilmesi süreçlerinde yer alan, üniversitelerin; mühendislik, mimarlık veya tasarım ile ilgili bölümlerinden mezun en az lisans derecesine sahip kişiler ile tasarım alanlarından herhangi birinde en az lisansüstü eğitim derecesine sahip diğer kişiler tasarımcı olabilirler.

Araştırmacı

Ar-ge faaliyetleri ile yenilik tanımı kapsamındaki projelerde, yeni bilgi, ürün, süreç, yöntem ve sistemlerin tasarım veya oluşturulması ve ilgili projelerin yönetilmesi süreçlerinde yer alan en az lisans mezunu uzmanlar araştırmacı olabilirler.

Teknisyen

Meslek lisesi veya meslek yüksekokullarının tasarım, teknik, fen veya sağlık bölümlerinden mezun, teknik bilgi ve deneyim sahibi kişiler teknisyen olabilir.

Destek Personeli

Ar-ge ve yenilik veya tasarım faaliyetlerine katılan veya bu faaliyetlerle doğrudan ilişkili yönetici, teknik eleman, laborant, sekreter, işçi ve benzeri personel destek personeli olarak kabul edilir.

Tasarım Projesi

Amacı, kapsamı, genel ve teknik tanımı, süresi, bütçesi, özel şartları, diğer kurum, kuruluş, gerçek ve tüzel kişilerce sağlanacak aynî veya nakdî destek tutarları, sonuçta doğacak fikri mülkiyet haklarının paylaşım esasları tespit edilmiş ve tasarım faaliyetlerinin her safhasını belirleyecek mahiyette ve bilimsel esaslar çerçevesinde tasarımcı tarafından yürütülen projelerdir.

Ar-Ge Projesi

Amacı, kapsamı, genel ve teknik tanımı, süresi, bütçesi, özel şartları, diğer kurum, kuruluş, gerçek ve tüzel kişilerce sağlanacak aynî ve/veya nakdî destek tutarları, sonuçta doğacak fikrî mülkiyet haklarının paylaşım esasları tespit edilmiş ve ar-ge faaliyetlerinin her safhasını belirleyecek mahiyette ve bilimsel esaslar çerçevesinde gerçekleştirilen ve araştırmacı tarafından yürütülen projelerdir.